Τις τελευταίες δεκαετίες, υπάρχει έντονο ερευνητικό ενδιαφέρον για τον ρόλο των ξένων γλωσσών στο διεθνές επιχειρείν. Αυτό είναι φυσιολογικό, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι, αν και η επιχειρηματικότητα ήταν πάντα σε κάποιο βαθμό εξωστρεφής και διεθνώς προσανατολισμένη, η παγκοσμιοποίηση που βιώνουμε από τα τέλη του 20ου αιώνα έχει επιφέρει νέες προκλήσεις για τις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των «γλωσσικών προκλήσεων». Η παγκοσμιοποίηση έχει επηρεάσει την επικοινωνία σε ολόκληρο τον κόσμο, καθιστώντας την ευκολότερη και ταχύτερη.
Επομένως, οι επιχειρήσεις πλέον έχουν να αντιμετωπίσουν προκλήσεις ως προς τις ζώνες ώρας, τα γλωσσικά εμπόδια, άλλες αντιλήψεις και τρόπους σκέψης. Σε αυτό το πλαίσιο, η διοίκηση μιας πολυεθνικής επιχείρησης καλείται να λάβει αποφάσεις, μεταξύ άλλων, σε γλώσσα διαφορετική από τη μητρική της, ανάλογα με τη γλώσσα που μιλάει το προσωπικό ή οι δυνητικοί συνεργάτες ή/και πελάτες σε μια χώρα εκτός της έδρας της επιχείρησης.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι διοικήσεις αξιοποιούν διάφορες στρατηγικές και λύσεις προκειμένου να ανταποκριθούν στις προκλήσεις των γλωσσικών και πολιτισμικών εμποδίων. Μια λύση είναι η καθιέρωση της χρήσης μίας γλώσσας (κυρίως της αγγλικής) προκειμένου να υποστηριχθεί η λήψη αποφάσεων σε επίπεδο επιχείρησης. Η εισαγωγή μίας αποκλειστικά εταιρικής γλώσσας έχει αποδειχθεί χρήσιμη στην εσωτερική και εξωτερική επικοινωνία, καθώς παρέχει ένα κοινό μέσο επικοινωνίας για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη της επιχείρησης. Επιπλέον, ορισμένες επιχειρήσεις αποφασίζουν να προσλάβουν φυσικούς ομιλητές-κατοίκους άλλων χωρών, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι μπορούν να φέρουν μια νοοτροπία ανάπτυξης, προσαρμοστικότητας, ποικιλομορφίας και ένταξης, καθώς και ένα είδος διασυνοριακής εμπειρίας σε μια επιχείρηση.
Μια άλλη λύση είναι η αξιοποίηση μεταφραστικών υπηρεσιών. Συνήθως, οι υπηρεσίες μετάφρασης προκύπτουν λόγω μιας επείγουσας επιχειρηματικής ανάγκης ή μιας ευκαιρίας σε άλλη χώρα και, σπανιότερα, επειδή η επιχείρηση έχει λάβει μια στρατηγική απόφαση να εισέλθει σε μια νέα αγορά.
Συνήθως, οι εν λόγω υπηρεσίες αξιοποιούνται για τη μετάφραση στοιχείων εσωτερικής επικοινωνίας (π.χ. πρακτικά Διοικητικού Συμβουλίου, ενημερώσεις προσωπικού) αλλά και εξωτερικής επικοινωνίας (π.χ. προσκλήσεις σε γενική συνέλευση, συμβάσεις, οικονομικά στοιχεία, δελτία τύπου και διαφημιστικό υλικό, υλικό που απαιτείται στη γλώσσα της χώρας δραστηριοποίησης της επιχείρησης).
Καθεμία από τις παραπάνω λύσεις ενέχει τους κινδύνους της. Η επιλογή της πολιτικής μίας γλώσσας μπορεί να θεωρηθεί μέσο εξουσίας, το οποίο δυνητικά προκαλεί αντίσταση από την πλευρά των εργαζομένων. Επιπλέον, λόγω της ελλιπούς γνώσης της κοινής εταιρικής γλώσσας, έχει διαπιστωθεί μείωση της συνεργασίας των εργαζομένων, της παραγωγικότητας και της απόδοσής τους, καθώς και μια δυστοκία κατά την εκπροσώπησή τους στις συλλογικές διαδικασίες της επιχείρησης. Από την άλλη, η αξιοποίηση των υπηρεσιών μετάφρασης, π.χ. μέσω τρίτων παρόχων, ενέχει κόστος το οποίο πρέπει να λάβει υπόψη η διοίκηση. Τίθεται επίσης ζήτημα ταχύτητας της επικοινωνίας, η οποία εξαρτάται από την απόδοση του παρόχου ή του υπαλλήλου που πραγματοποιεί τη μετάφραση.
Από τα παραπάνω καθίσταται αντιληπτό ότι η ιδανική κατάσταση είναι ένα υγιές μείγμα ενιαίας γλωσσικής επικοινωνίας και αξιοποίησης υπηρεσιών μετάφρασης. Προτείνεται μία ενδιάμεση λύση, η οποία, αφενός θα συμβάλει στην ταχύτερη επικοινωνία εντός και εκτός της επιχείρησης και, αφετέρου, θα είναι μια λύση λελογισμένου κόστους και απόδοσης όσον αφορά τα κρίσιμα στοιχεία της εταιρικής επικοινωνίας (ενδεικτικά, κανονιστική συμμόρφωση, οικονομικά στοιχεία, συμβάσεις προμηθειών).
Πάνος Παπαδόπουλος
Μεταφραστής και διερμηνέας συνεδρίων
en.panos-hey-translations.com
Πασχάλης Καστανάς
Sustainable Operations
Πηγές:
- Beeler B., Cohen L. et. al. (2017), Special issue on language in global management and business, International Journal of Cross Cultural Management
- Gerlinde Mautner and Franz Rainer (2016) Handbook of Business Communication : Linguistic Approaches. Berlin/Boston: De Gruyter Mouton (Handbooks of Applied Linguistics [HAL]).
- Grzeszczyk, K. B. (2015), ‘Language management in international business. Implementation of strategies to bridge linguistic and cultural barriers’, World Scientific News
- Tange, H. and Lauring, J. (2009) ‘Language management and social interaction within the multilingual workplace’, Journal of Communication Management
- Kelly, N. (2015) ‘Why translation management is broken, and how to fix it’, MultiLingual
- Kelly, N. (2018) ‘Research Shows Immigrants Help Businesses Grow. Here’s Why’, Harvard Business School Cases
- Heejin KIM (2016) ‘Language Strategy: Beyond Englishization’, Annals of Business Administrative Science
- Piekkari, R., Oxelheim, L. and Randøy, T. (2015) ‘The Silent Board: How Language Diversity May Influence the Work Processes of Corporate Boards’, Corporate Governance: An International Review
