Prefer
Friday, June 13, 2025
No Result
View All Result
Prefer
No Result
View All Result
Home Lifestyle

Γιατί λέμε ψέματα; Η επιστήμη απαντά

Ειρήνη Παπαμανουσάκη από Ειρήνη Παπαμανουσάκη
08/02/2023
σε Lifestyle
A A
ψυχολογία του ψέματος
Share on FacebookShare on Twitter
ADVERTISEMENT

Υπάρχουν πολλοί λόγοι, που κάποιες φορές, επιλέγουμε να μην πούμε την αλήθεια. Ένας από αυτούς είναι η επίτευξη προσωπικών συμφερόντων και στόχων, μέσω της εξαπάτησης τρίτων.

Υπάρχουν, όμως, και ψέματα που θα μπορούσαμε να δικαιολογήσουμε, αυτά που ο Πλάτωνας αποκάλεσε «ευγενή ψέματα», τα οποία ισχυρίστηκε ότι ήταν απαραίτητα για τη σταθερότητα της δημοκρατίας. Ας ρίξουμε μία ματιά, λοιπόν, στα αίτια που μας ωθούν στο αμάρτημα αυτό και ποια είναι η άποψη τον φιλόσοφων ανά τον κόσμο.

ADVERTISEMENT

Ψέμα και κρίση

Αν και οι πολίτες συχνά περιμένουν από τους πολιτικούς να λένε ψέματα, είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι πολλοί από εμάς δε λέμε την αλήθεια, ακόμη και στους γιατρούς μας. Μια αμερικανική μελέτη διαπίστωσε ότι το 60 έως 80 τοις εκατό των ασθενών παραδέχτηκαν ότι έχουν αποκρύψει πληροφορίες σχετικά με την υγεία τους, με περισσότερους από έναν στους πέντε να κρύβουν ανθυγιεινές δίαιτες ή την έλλειψη άσκησης.

Όταν ρωτήθηκαν γιατί, η πιο συνηθισμένη απάντησή τους ήταν ότι δεν ήθελαν να κριθούν και ήθελαν να αποφύγουν την αμηχανία. Αυτοί, λοιπόν, ανήκουν στους αρνητικούς λόγους για τους οποίους μπορεί να λέμε ψέματα: για να αποφύγουμε την κρίση ή τη μομφή προκειμένου να διατηρήσουμε την εικόνα και τη φήμη μας.

Σε ποιες περιπτώσεις είναι εντάξει το να λέμε ψέματα;

Δεν συμφωνούν όλοι οι φιλόσοφοι για την ηθική του ψεύδους. Πιο συγκεκριμένα, ο Friedrich Nietzsche ισχυρίστηκε ότι από την άποψη της εξουσίας και της ανθρώπινης άνθησης, η ικανότητα για έντεχνη εξαπάτηση είναι ένα πλεονέκτημα. Από την άλλη, ο φιλόσοφος του Διαφωτισμού Immanuel Kant υποστήριξε ότι το ψέμα σε κάθε περίπτωση, είναι πάντα ηθικά λάθος.

Ως λογικά όντα, ασκούμε την ηθική μας ελεύθερα, αποφασίζοντας σύμφωνα με τη λογική πώς πρέπει να ενεργούμε. Ωστόσο, αν όλοι εφάρμοζαν αυτό το αξίωμα καθολικά, θα προέκυπτε χάος: η βάση των κοινωνικών και ηθικών μας πράξεων – η εμπιστοσύνη, η ειλικρίνεια και η εχεμύθεια των άλλων – θα κατέρρεε.

Για να πετύχει ένα ψέμα, οι υπόλοιποι πρέπει να υποθέσουν ότι λέμε την αλήθεια. Το ψέμα υπονομεύει τους όρους της ηθικής και της ελεύθερης βούλησης, οπότε δεν μπορεί ποτέ να είναι ηθικά επιτρεπτό.

Παθητικός vs χειριστικός ψεύτης

Πώς μπορούμε να διακρίνουμε τις συνέπειες των πράξεών μας, δεδομένης της δυσκολίας πρόβλεψης σύνθετων αποτελεσμάτων; Τι συμβαίνει με την ηθική μου ακεραιότητα αν συνήθως λέω ψέματα για μικρά θέματα ή βρίσκω πάντα λόγους για τους οποίους το να λέω την αλήθεια είναι ενοχλητικό;

Μόλις το ψέμα γίνει ένα σταθερό χαρακτηριστικό κάποιου, αυτό που οι αριστοτελικοί ηθικολόγοι της αρετής αποκαλούν «κακία», γίνεται «δεύτερη φύση» και είναι δύσκολο να υποχωρήσει. Ενώ ο παθητικός ψεύτης προσπαθεί να παρουσιάσει το ψέμα ως αλήθεια, ο χειριστικός χλευάζει και τα δύο και θέλει μόνο να χειραγωγήσει.

Ο φιλόσοφος Harry Frankfurt ισχυρίστηκε ότι η κακία είναι μια διαβρωτική δύναμη στον πολιτισμό μας, διαφθείροντας τους κοινωνικούς θεσμούς, την κοινή γνώμη, ακόμη και τη δημοκρατική πολιτική – μια διαδικασία που τροφοδοτείται από την κυκλοφορία παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο (ακούσιες έναντι σκόπιμων διαστρεβλώσεις, άρνηση αληθών πληροφοριών ή αξιόπιστης γνώσης).

Πηγή: lighthouse.mq.edu.au

Ετικέτες: ΨΕΜΑ

Σχετικά άρθρα

Αποκτήστε αστραφτερό χαμόγελο με φυσικό τρόπο
Lifestyle

Αποκτήστε αστραφτερό χαμόγελο με φυσικό τρόπο

από Prefer Team
09/06/2025 - Ενημέρωση: 10/06/2025

Ένα αστραφτερό χαμόγελο είναι το πιο όμορφο αξεσουάρ που μπορούμε να φορέσουμε. Δεν χρειάζεται να επενδύσετε σε ακριβές οδοντιατρικές θεραπείες για να...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑDetails
Πώς μπορούμε να διώξουμε τα κουνούπια με φυσικό τρόπο
Lifestyle

Πώς μπορούμε να διώξουμε τα κουνούπια με φυσικό τρόπο;

από Prefer Team
29/05/2025

Τα κουνούπια είναι ένας από τους πιο ενοχλητικούς «επισκέπτες» του καλοκαιριού. Οι τσιμπιές τους προκαλούν φαγούρα και ερεθισμό, ενώ μπορούν να γίνουν...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑDetails
Περπάτημα ή τρέξιμο
Lifestyle

Περπάτημα ή τρέξιμο; Ποια άσκηση είναι καλύτερη για την υγεία μας;

από Prefer Team
28/05/2025

Η τακτική άσκηση έχει αποδεδειγμένα πολλαπλά οφέλη για την υγεία, τη διάθεση, καθώς και τη συνολική ποιότητα ζωής μας. Όταν πρόκειται για...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑDetails
Οργάνωση ντουλάπας
Lifestyle

Απλά tips για να οργανώσουμε καλύτερα τη ντουλάπα μας

από Prefer Team
22/05/2025

Η τακτοποιημένη ντουλάπα δεν είναι μόνο αισθητικά ευχάριστη, αλλά και εξαιρετικά λειτουργική: εξοικονομεί χρόνο, μειώνει το άγχος και μας βοηθά να αξιοποιούμε...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑDetails
Περισσότερη άσκηση
Lifestyle

5 απλοί τρόποι να εντάξετε περισσότερη άσκηση στην καθημερινότητά σας

από Prefer Team
14/05/2025

Η σύγχρονη καθημερινότητα, με τις πολλές υποχρεώσεις και τις ώρες που περνάμε καθισμένοι, καθιστά δύσκολη την τακτική άσκηση. Ωστόσο, δεν χρειάζεται να...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑDetails
Σχολείο μετά τις διακοπές
Lifestyle

Πώς θα προετοιμάσετε τα παιδιά για το σχολείο μετά τις διακοπές;

από Prefer Team
25/04/2025

Η επιστροφή στο σχολείο μετά τις διακοπές μπορεί να είναι μια πρόκληση τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς. Η...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑDetails
ADVERTISEMENT

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Αλκοόλ και καρδιαγγειακή υγεία
Υγεία

Νέα δεδομένα για το αλκοόλ και την καρδιαγγειακή υγεία

2 days πριν
Πώς θα κρατήσει περισσότερο η μπαταρία του κινητού μας;
Τεχνολογία

Πώς θα κρατήσει περισσότερο η μπαταρία του κινητού μας;

3 days πριν
Αποκτήστε αστραφτερό χαμόγελο με φυσικό τρόπο
Lifestyle

Αποκτήστε αστραφτερό χαμόγελο με φυσικό τρόπο

4 days πριν
Τι κάνει τη σοκολάτα τόσο εθιστική;
Φαγητό

Τι κάνει τη σοκολάτα τόσο εθιστική;

5 days πριν
Ταξίδι με ασφάλεια
Travel

5 πρακτικές συμβουλές για να ταξιδεύετε με ασφάλεια

6 days πριν
ADVERTISEMENT
prefer.gr

Γιατί όλα είναι θέμα προτίμησης.

Follow Us

ADVERTISEMENT

Τελευταία

Αλκοόλ και καρδιαγγειακή υγεία

Νέα δεδομένα για το αλκοόλ και την καρδιαγγειακή υγεία

11/06/2025
Πώς θα κρατήσει περισσότερο η μπαταρία του κινητού μας;

Πώς θα κρατήσει περισσότερο η μπαταρία του κινητού μας;

10/06/2025
Αποκτήστε αστραφτερό χαμόγελο με φυσικό τρόπο

Αποκτήστε αστραφτερό χαμόγελο με φυσικό τρόπο

09/06/2025 - Ενημέρωση: 10/06/2025
Τι κάνει τη σοκολάτα τόσο εθιστική;

Τι κάνει τη σοκολάτα τόσο εθιστική;

08/06/2025

Categories

  • DIY
  • Lifestyle
  • Media
  • Travel
  • Διατροφή
  • Επιχειρήσεις
  • Εργασία
  • Ιστορία
  • Ιστορίες από τον έβδομο όροφο
  • Μουσική
  • Παράξενα
  • Πολιτισμός
  • Σκέψεις
  • Στήλες
  • Τεχνολογία
  • Υγεία
  • Φαγητό

Tags

SKINCARE SOCIAL MEDIA TIKTOK ΑΓΧΟΣ ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΔΙΑΙΤΑ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΕΛΛΑΔΑ ΕΥΡΩΠΗ ΖΩΔΙΑ ΖΩΗ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΚΟΣΜΟΣ ΜΟΔΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΠΙΤΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΑΞΙΔΙΑ ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΤΡΟΦΙΜΑ ΥΠΝΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
  • About
  • Διαφήμιση
  • Όροι χρήσης
  • Πολιτική απορρήτου

© 2025 prefer.gr - Powered by Pavla SA.

No Result
View All Result
  • Home
  • Lifestyle
  • Travel
  • Διατροφή
  • Υγεία
  • Τεχνολογία
  • Μουσική
  • Media
  • DIY
  • Σκέψεις
  • Φαγητό
  • Παράξενα
  • Ιστορία
  • Πολιτισμός
  • Εργασία

© 2025 prefer.gr - Powered by Pavla SA.