Η Καθαρά Δευτέρα είναι η πρώτη ημέρα της Σαρακοστής σε όλο τον ανατολικό Χριστιανισμό, μια κινητή εορτή, που πέφτει την πρώτη ημέρα της 7ης εβδομάδας πριν από την Κυριακή του Ορθόδοξου Πάσχα. Η ημέρα συμβολίζει τον εξαγνισμό και την ανάταση της ψυχής, καθώς είναι 40 ημέρες πριν την ανάσταση του Χριστού. Ο όρος «Καθαρή Δευτέρα», αναφέρεται στην σωματική και ψυχική κάθαρση καθώς και το τέλος των αποκριάτικων εορτασμών, καλώντας για τους Χριστιανούς να προετοιμαστούν για τη νηστείας της Σαρακοστής.
Το πέταγμα του χαρταετού
Το πέταγμα του χαρταετού είναι ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα. Αν και ο χαρταετός φέρεται να ανακαλύφθηκε στην Αρχαία Ελλάδα γύρω στο 400 π.Χ., υπάρχουν μαρτυρίες, ότι ήταν μέρος της κινεζικής παράδοσης από το 1000 π.Χ. Οι κινέζικοι χαρταετοί κατασκευάζονταν συνήθως από μετάξι και είχαν σχήμα αετού, το πουλιού που πετά ψηλότερα από όλα στον ουρανό. Οι αρχαίοι Κινέζοι προσπαθούσαν με αυτό τον τρόπο να «επικοινωνήσουν» με το Θείο. Έγραφαν τις ευχές τους πάνω στο χαρταετό και όσο πιο ψηλά έφτανε, τόσο πιο πιθανό ήταν ο Θεός να ακούσει τις προσευχές τους.
Ο συμβολισμός
Ο χαρταετός συμβολίζει την προσπάθεια του ανθρώπου να πλησιάσει στο Θείο, μια πνευματική και διανοητική ανύψωση. Μέσα από αυτή τη διαδικασία οι πιστοί ετοιμάζονται για την Ανάσταση του Ιησού Χριστού και το Πάσχα. Εκτός όμως από τη θρησκευτική του διάσταση, ο χαρταετός στο παρελθόν είχε και άλλες χρήσεις. Ελλείψει άλλων μέσων, χρησιμοποιούνταν για μετεωρολογικές προβλέψεις, για μεταφορά αντικειμένων σε δυσπρόσιτες περιοχές ακόμη και για στρατιωτική κατασκοπεία.
Ο πρώτος άνθρωπος που επιχείρησε να πετάξει χαρταετό ήταν ο Αρχύτας, ένας μαθηματικός, που έζησε τον τέταρτο αιώνα π.Χ., φίλος του Πλάτωνα και πιστός οπαδός του Πυθαγόρα. Σκοπός του ήταν να χρησιμοποιήσει τον χαρταετό στα αεροδυναμικά του πειράματα. Ο χαρταετός είναι μια ελαφριά κατασκευή σκοπός της οποίας είναι να πετά με τη βοήθεια του αέρα και κρατιέται από αυτόν που τον πετά μέσω ενός λεπτού σχοινιού, της καλούμπας,. Οι χαρταετοί φτιάχνονται σε τεράστια ποικιλία σχημάτων με παραδοσιακό σχήμα στην Ελλάδα να είναι αυτό με τον εξάγωνο σκελετό.
Εκτός από το πέταγμα του χαρταετού, πολλές περιοχές στην Ελλάδα την Καθαρά Δευτέρα, αναβιώνουν και πολλά άλλα τοπικά έθιμα. Στη Θήβα για παράδειγμα, αναβιώνει ένα έθιμο που χρονολογείται από το 1830, ο «Βλάχικος Γάμος», ενώ στο Γαλαξίδι υπάρχει ο περίφημος «αλευροπόλεμος». Πέρα όμως από τα έθιμα της ημέρας, αν φέτος κατά κάποιο τρόπο, ξεκινούσαμε την Καθαρά Δευτέρα με στόχο το να είμαστε πιο ανάλαφροι στα πόδια μας και πιο καθαροί στο μυαλό και στην ψυχή μας, αυτή τη Σαρακοστή θα μπορούσε να είναι η αρχή της σωματικής και της ψυχικής μας Ανάστασης.
Πηγή: padreperegrino.org/
