ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
SOCIAL MEDIA
ΠΑΡΑΞΕΝΑ
Prefer
No Result
View All Result
Prefer
No Result
View All Result
Home Ιστορία

Γειά σου Τσολιά μου

Prefer Team από Prefer Team
25/03/2023
σε Ιστορία
A A
τσολιάδες στη παρέλαση
Share on FacebookShare on Twitter
ADVERTISEMENT

Σύμφωνα με το ετυμολογικό λεξικό του Μπαμπινιώτη: η λέξη προέρχεται από το τσόλι που σημαίνει κουρέλι, παλιόρουχο. “Φαίνεται ότι η λέξη είχε αποδοθεί μειωτικά στους κλέφτες και τους αρματολούς (από τους Τούρκους) επειδή η φουστανέλα ήταν ραμμένη από πολλά μικρά κομμάτια υφάσματος».

Οι ρίζες της λέξης

Η ρίζα της είναι τουρκική με απώτερες αραβικές ρίζες. Η λέξη τσολιάς προέρχεται από την τουρκική λέξη çul» (τσολ) και αυτή με τη σειρά της από το αραβικό cull, την κουβέρτα που ρίχνουμε στα άλογα για να μην κρυώνουν.

ADVERTISEMENT

Υπάρχει και η άποψη, ότι η λέξη είναι αλβανικής προέλευσης, από το αλβανικό «çoljatë» που σήμαινε «νεαροί» και «παλικάρια» στην γέγκικη αλβανική διάλεκτο.

Πως καθιερώθηκε

Οι Τούρκοι αποκαλούσαν- εννοείται υποτιμητικά- τσολιάδες τους κλέφτες και αρματολούς, επειδή η φουστανέλα τους που φορούσαν ειχε φτιαχτεί από πολλά μικρά κουρέλια υφάσματος, λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων για την αγορά καινούριων ρούχων. Εκτός του ότι δεν υπήρχαν τότε οι πόροι αλλά και τα υλικά για να είναι οι γκιαούρηδες ντυμένοι ευπρεπώς, είναι μάλλον φυσιολογικό, οι αντίπαλοι να αναφέρονται με απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς στους Έλληνες επαναστάτες.

Ωστόσο είναι παράξενο, πώς μια λέξη, που σημαίνει τον ρακένδυτο, τον κουρελή και το βρωμιάρη στα τουρκικά, διατηρήθηκε στην ελληνική γλώσσα μέχρι σήμερα.

ADVERTISEMENT

Τσολιάς από «τσόλι»;

Η λέξη τσόλι επιβιώνει μέχρι σήμερα σε περιοχές όπως η Ρούμελη και η Θεσσαλία και σημαίνει το φτηνό ή παλιό στρωσίδι, το παλιό ρούχο ή οποιοδήποτε κουρέλι και πολύ συχνά χρησιμοποιείται και μεταφορικά για ανθρώπους αμφιβόλου ηθικής ή «ταπεινής» κοινωνικής προέλευσης.

Στην αργκό επίσης, τσόλι είναι μεταφορικά η γυναίκα, που ντύνεται προκλητικά- αλλά συνήθως ακαλαίσθητα -για να κάνει αισθητή την παρουσία της και να τραβήξει τα βλέμματα των ανδρών.

Επίσης όπως αναφέρει ο συγγραφέας Νίκος Σαραντάκος: «τσολιάς στο τάβλι, και συγκεκριμένα στο πλακωτό, λέγεται το πούλι που προπορεύεται αφύλαχτο και που είτε θα πέσει ηρωικώς μαχόμενο είτε θα πιάσει αντίπαλο πούλι και θα κάνει μεγάλο βήμα προς τη νίκη. Ομολογώ ότι τάβλι έπαιζα αρκετά στα νιάτα μου, αλλά την έκφραση δεν την είχα συναντήσει, πάντως είναι ενδεικτική για την καλή φήμη των τσολιάδων».

Οι τσολιάδες έχαιραν της λαϊκής εκτίμησης και αυτό έχει αποτυπωθεί και σε αρκετές καθημερινές εκφράσεις. Για παράδειγμα, η φράση «Τσολιάς στ’ Ανάκτορα», αναφέρεται σε κάποιον που έχει ωραία κορμοστασιά, στον ψηλό και ευθυτενή, στο πρότυπο δηλαδή της λεβεντιάς και της αρρενωπότητας, τον τσολιά.

Τσολιάς αποκαλείται επίσης και η όμορφη «νταρντάνα» γυναίκα, που προκαλεί αίσθηση όταν περνάει. Υπάρχει άλλωστε και το ανάλογο λαϊκό τραγούδι:

«Μια κούκλα μες στη γειτονιά τσολιά τηνε φωνάζουν
και στο σεργιάνι σαν θα βγει τα κάλλη της θαυμάζουν,
γεια σου τσολιά μου – γεια σου τσολιά μου».

Από τον Τσολιά στον Εύζωνα

Το 1868 η λέξη αντικαταστάθηκε από την ομηρική λέξη «Εύζωνας ή Εύζωνος», όταν ιδρύθηκε η αποκαλούμενη σήμερα Προεδρική φρουρά. Στην αρχαία ελληνικά η λέξη σημαίνει τον καλά ζωσμένο άνδρα πολεμιστή αλλά και τη γυναίκα με πολύ λεπτή μέση.

Εύζωνας στην ΑθήναΣτις 6 Φεβρουαρίου 1836 θεμελιώθηκαν τα πρώτα ανάκτορα της Ελλάδας στην πλατεία των Μουσών, την σημερινή πλατεία Συντάγματος. Στη χοροεσπερίδα που δόθηκε στα προσωρινά ανάκτορα στο Μέγαρο Κοντοσταύλου στη Σταδίου, ο Όθωνας αν και Βαυαρός, εμφανίστηκε με φουστανέλα, την οποία θα συνέχιζε να φοράει έκτοτε σε πολλές επίσημες εμφανίσεις του και μετά την έξωσή του από την Ελλάδα.

Η φιγούρα του τσολιά επανέρχεται διαρκώς, πλέον όμως εξυπηρετεί κυρίως τουριστικούς σκοπούς. Ο ένδοξος τσολιάς έχει γίνει απο κούκλα και μπρελόκ μέχρι πετσέτα κουζίνας και σουβέρ.

Ωστόσο η έννοια του τσολιά, δεν παύει να ταυτίζεται στη συνείδηση των Ελλήνων με τον κατ’ εξοχήν σκληροτράχηλο πολεμιστή και επαναστάτη, που δίνει και τη ζωή του για την πατρίδα.

Πηγή: el.wiktionary.org

Ετικέτες: ΕΥΖΩΝΑΣΤΣΟΛΙΑΣ

Σχετικά άρθρα

Turing enigma
Ιστορία

Alan Turing: Η ζωή μιας εκκεντρικής ιδιοφυΐας

από Prefer Team
17/08/2023

Ο Alan Turing ήταν μια περίπλοκη και εκκεντρική ιδιοφυΐα – ένας άνθρωπος πολύ μπροστά από την εποχή του. Στη δεκαετία του 1930,...

Περισσότερα
αποτρίχωση
Ιστορία

Ιστορίες για τρίχες

από Prefer Team
30/07/2023

Το ανθρώπινο σώμα περιέχει 5.000.000 τριχοθυλάκια και ενώ οι τρίχες του σώματος μπορεί να φαίνονται μάλλον άχρηστες, στην πραγματικότητα εξυπηρετούν κάποιο σκοπό....

Περισσότερα
ατομική βόμβα
Ιστορία

Ποιος ήταν ο Οπενχάιμερ: Η αληθινή ιστορία του πατέρα της ατομικής βόμβας

από Prefer Team
26/07/2023

Το “Oppenheimer” του Christopher Nolan πρόκειται να βγει στους κινηματογράφους και ο ήρωας του μπορεί να είναι σχετικά άγνωστος για ορισμένους κινηματογραφόφιλους....

Περισσότερα
αρχαία νομίσματα
Ιστορία

Ασυνήθιστα νομίσματα από την αρχαιότητα

από Prefer Team
23/07/2023

Στην αρχαιότητα, πολύ πριν από τις ψηφιακές συναλλαγές, οι πολιτισμοί βασίζονταν σε διάφορες ασυνήθιστες μορφές νομίσματος για τη διευκόλυνση του εμπορίου και...

Περισσότερα
Μαδαγασκάρη
Ιστορία

Η βασίλισσα που σκότωσε τους μισούς υπηκόους της

από Prefer Team
04/07/2023

Η βασίλισσα Ranavalona I (1778 – 1861), κυβέρνησε τη Μαδαγασκάρη από το 1828 μέχρι το θάνατό της το 1861. Με το παρατσούκλι...

Περισσότερα
πλυντήριο πιάτων
Ιστορία

Josephine Cochran: «Αν κανείς άλλος δεν πρόκειται να εφεύρει ένα πλυντήριο πιάτων, θα το κάνω μόνη μου»

από Prefer Team
26/06/2023

Το πλυντήριο πιάτων έχει μία ιστορία που ξεκίνησε πριν 170 χρόνια. Το πρώτο πλυντήριο πιάτων εφευρέθηκε το 1850 και ήταν ένα ξύλινο...

Περισσότερα
ADVERTISEMENT

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

κλιματική αλλαγή και τικ τοκ
Τεχνολογία

Η ανάρτηση TikTok που αρνείται την κλιματική αλλαγή

22 λεπτά πριν
unami
Φαγητό

Η Πέμπτη Γεύση που δεν μάθατε στο σχολείο

13 ώρες πριν
φυτικές ίνες και απώλεια βάρους
Διατροφή

Πώς οι φυτικές ίνες μπορούν να σας βοηθήσουν να χάσετε βάρος

17 ώρες πριν
Οι εχθροί ενισχύουν το νόημα της ζωής
Σκέψεις

Οι εχθροί ενισχύουν το νόημα της ζωής

1 ημέρα πριν
ταινίες που βασίζονται σε αληθινά γεγονότα
Media

8 εμβληματικές ταινίες που βασίζονται σε αληθινά γεγονότα

2 ημέρες πριν
ADVERTISEMENT
prefer.gr

Γιατί όλα είναι θέμα προτίμησης.

Follow Us

ADVERTISEMENT

Τελευταία

κλιματική αλλαγή και τικ τοκ

Η ανάρτηση TikTok που αρνείται την κλιματική αλλαγή

26/09/2023
unami

Η Πέμπτη Γεύση που δεν μάθατε στο σχολείο

25/09/2023
φυτικές ίνες και απώλεια βάρους

Πώς οι φυτικές ίνες μπορούν να σας βοηθήσουν να χάσετε βάρος

25/09/2023
Οι εχθροί ενισχύουν το νόημα της ζωής

Οι εχθροί ενισχύουν το νόημα της ζωής

25/09/2023

Kατηγορίες

  • DIY
  • Lifestyle
  • Media
  • Travel
  • Διατροφή
  • Επιχειρήσεις
  • Εργασία
  • Ιστορία
  • Ιστορίες από τον έβδομο όροφο
  • Μουσική
  • Παράξενα
  • Πολιτισμός
  • Σκέψεις
  • Στήλες
  • Τεχνολογία
  • Υγεία
  • Φαγητό

Ετικέτες

SKINCARE SOCIAL MEDIA TIKTOK ΑΓΧΟΣ ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΔΕΡΜΑ ΔΙΑΙΤΑ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΕΛΛΑΔΑ ΖΩΔΙΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΜΑΛΛΙΑ ΜΟΔΑ ΞΗΡΟΙ ΚΑΡΠΟΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΑΣΧΑ ΣΚΥΛΟΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΑΞΙΔΙΑ ΤΕΧΝΗ ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΥΠΝΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
  • About
  • Διαφήμιση
  • Όροι χρήσης
  • Πολιτική απορρήτου

© 2023 prefer.gr - Powered by Pavla SA.

No Result
View All Result
  • Home
  • Lifestyle
  • Travel
  • Διατροφή
  • Υγεία
  • Τεχνολογία
  • Μουσική
  • Media
  • DIY
  • Σκέψεις
  • Φαγητό
  • Παράξενα
  • Ιστορία
  • Πολιτισμός
  • Εργασία

© 2023 prefer.gr - Powered by Pavla SA.