Στην Αρχαία Αίγυπτο, ο έρωτας και ο γάμος ήταν θεμελιώδεις πτυχές της κοινωνίας. Οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι βέβαια, ήταν αρκετά προοδευτικοί για την εποχή τους σε ότι είχε να κάνει με τον έρωτα και το γάμο.
Αντιμετώπιζαν αρχικά τις γυναίκες όλων των κοινωνικών τάξεων ως ισότιμες με τους συζύγους τους. Αν και η κοινωνία τους ήταν στη βάση της πατριαρχική, οι γυναίκες απολάμβαναν δικαιώματα και ελευθερίες, που δεν συνηθίζονταν εκείνη την εποχή.
Γάμος και θρησκεία
Οι πολίτες προσεύχονταν στη θεά Χάθορ, για γονιμότητα, αγάπη και ομορφιά. Όταν οι Αιγύπτιοι παντρεύονταν, γινόταν μια γιορτή προς τιμήν της ένωσής τους και προς τιμήν κυρίως της Χάθορ αλλά και κάποιων άλλων θεών. Παρόλα αυτά, οι γάμοι στην αρχαία Αίγυπτο ήταν περισσότερο κοσμική παρά θρησκευτική υπόθεση.
Πώς αντιμετώπιζαν οι Αιγύπτιοι το γάμο
Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν, ότι ο γάμος ήταν απαραίτητος. Η διάρκεια ζωής των Αιγυπτίων εκείνη την εποχή ήταν περίπου 30 χρόνια. Λόγω της σχετικά μικρής διάρκειας ζωής, οι γάμοι γίνονταν, όταν άνδρες και γυναίκες ήταν σε μικρή ηλικία.
Οι περισσότεροι γάμοι, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης, κανονίζονταν από τους γονείς του ζευγαριού, για να εξασφαλιστεί η οικογενειακή ευμάρεια αλλά και η σταθερότητα της κοινότητας συνολικά.
Ο ρόλος της γυναίκας στο γάμο
- Ως κοινωνία, οι Αιγύπτιοι ήταν αρκετά προοδευτικοί όσον αφορά στην ισότητα των φύλων. Οι γυναίκες είχαν πολύ περισσότερα δικαιώματα από άλλες κουλτούρες εκείνη την εποχή, αλλά εξακολουθούσαν να θεωρούνται ο κύριος φροντιστής των οικογενειών τους και έπρεπε να «υποταχθούν» ως ένα βαθμό στην εξουσία του συζύγου τους. Ο ρόλος μιας γυναίκας στο γάμο ήταν να παράγει απογόνους, να φροντίζει το σπίτι και να παρέχει σταθερότητα στην οικογένεια. Ωστόσο, μπορούσε να εργαστεί και να έχει μια επιχείρηση, αν ήθελε.
- Οι γυναίκες μπορούσαν να παντρευτούν στην εφηβεία ή γύρω στα 14, αλλά μερικές φορές ακόμη και στην ηλικία των 12 ετών.
- Στη συνέχεια, υπό την προϋπόθεση ότι η γυναίκα δεν ήταν βασιλικής καταγωγής, εκπαιδεύονταν στη διαχείριση του νοικοκυριού, στη φροντίδα των παιδιών, των ηλικιωμένων μελών της οικογένειας και των κατοικίδιων τους.
Παρά το γεγονός, ότι η αγάπη ήταν μια έννοια στην οποία οι Αιγύπτιοι πίστευαν βαθιά και τη θεωρούσαν ως ένα βαθμό απαραίτητη, οι γυναίκες είχαν ελάχιστο ή καθόλου λόγο στην επιλογή του συζύγου τους. Μετά το γάμο όμως, η γυναίκα είχε τα ίδια δικαιώματα με το σύζυγο της. Ο ρόλος της στην οικογένεια, απολάμβανε την αναγνώριση και την αποδοχή, που του άξιζε.
Ο ρόλος των ανδρών στο γάμο
- Οι άνδρες είχαν σχετικά μεγαλύτερη ελευθερία σε ότι αφορούσε την επιλογή στο γάμο. Από την άλλη, περίμεναν μέχρι να γίνουν τουλάχιστον 16 ετών για να παντρευτούν και έπρεπε να αποδείξουν, ότι μπορούσαν να συντηρήσουν μια οικογένεια πριν τον γάμο.
- Αν δεν είχαν βασιλική καταγωγή, συνήθως έπρεπε όχι μόνο να μάθουν το επάγγελμα του πατέρα τους αλλά και να είναι σε θέση να το εξασκήσουν μετά το γάμο. Αυτός ήταν και ο λόγος, που οι άνδρες παντρεύονταν σε μεγαλύτερη ηλικία απ’ ότι οι γυναίκες.
- Όπως και των γυναικών, έτσι και ο δικός τους ρόλος ήταν στενά συνδεδεμένος με τη δημιουργία και τη διατήρηση μιας οικογένειας.
- Εάν οι άνδρες ήταν βασιλικής καταγωγής, θα μπορούσαν να έχουν πολλές γυναίκες. Κατά τα άλλα, ήταν κυρίως μονογαμικοί.
Η έννοια της αγάπης και του γάμου ως σύνολο
- Η αγάπη ήταν μια θεμελιώδης έννοια για τους αρχαίους Αιγύπτιους. Πίστευαν στην παθιασμένη και αιώνια αγάπη και τη συνέδεαν με τη μετά θάνατον ζωή.
- Έτσι, παρόλο που οι γάμοι ήταν κανονισμένοι συνήθως, από τους γονείς, με κριτήρια όπως η κοινωνική θέση, η καταγωγή, η οικονομική κατάσταση κλπ, τα περισσότερα ζευγάρια το «αποδέχονταν» και προσπαθούσαν, να εξασφαλίσουν, ότι και τα δύο μέρη ήταν ικανοποιημένα και έκαναν ότι μπορούσαν για να το πετύχουν.
- Η αγνότητα πριν από το γάμο δεν ήταν απαραίτητη, αφού οι Αιγύπτιοι θεωρούσαν τη σεξουαλικότητα φυσιολογικό κομμάτι της ζωής. Η λέξη «παρθένα» δεν υπήρχε καν στο λεξιλόγιο των Αιγυπτίων. Ωστόσο ήταν αμείλικτοι απέναντι στην απιστία μέσα στο γάμο. Έφταναν εύκολα ακόμα και στη δολοφονία της συζύγου.
- Ο σύζυγος έπρεπε να καταβάλει μεγαλύτερες προσπάθειες, για να διασφαλίσει, ότι η σύζυγος του, ήταν ευτυχισμένη, καθώς οι ευθύνες της ήταν περισσότερες και πιο απαιτητικές. Ωστόσο, παρά την επιπλέον προσπάθεια της κοινωνίας να προσφέρει το σενάριο «ευτυχισμένη σύζυγος = ευτυχισμένη ζωή», άνδρες και γυναίκες θεωρούνταν ίσοι στο γάμο.
- Στην αρχαία αιγυπτιακή λογοτεχνία, συχνά βλέπουμε τους συζύγους, να αναφέρονται μεταξύ τους ως «αδελφός» και «αδελφή». Αυτό δεν ήταν κυριολεκτικό, αλλά σήμαινε, ότι ήταν ίσοι. Ωστόσο, ενώ η αιμομιξία ήταν απαγορευμένη, οι βασιλικές οικογένειες παντρεύονταν συχνά τους συγγενείς τους, για να διατηρήσουν την εξουσία μέσα στην οικογένεια. Αυτό ίσχυε ιδιαίτερα για τους Φαραώ, που παντρεύονταν τις αδερφές ή τις ετεροθαλείς αδερφές τους.
Οι τελετές γάμου στην αρχαία Αίγυπτο
- Οι τελετές γάμου ήταν μια χαρούμενη και αλλά χαλαρή υπόθεση στην αιγυπτιακή κοινωνία. Σε αντίθεση με τους παραδοσιακούς γάμους σήμερα, δεν υπήρχε απαίτηση για νόμιμη τελετή.
- Συνήθως, όταν ένας άντρας αποφάσιζε να παντρευτεί, έπρεπε «να έχει έτοιμο το νοικοκυριό του». Δεν μπορούσε να προχωρήσει σε γάμο, αν δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να ζήσει ανεξάρτητα αυτός και η οικογένειά του.
- Η νύφη μετέφερε τα υπάρχοντά της στο σπίτι του συζύγου, μόλις ένα ζευγάρι αποφάσιζε να παντρευτεί. Ακολουθούσε μια μικρή γιορτή και μετά παντρεύονταν επίσημα. Ήταν επίσης σύνηθες για μια γυναίκα, να λάβει ένα δαχτυλίδι για να συμβολίσει την αιώνια δέσμευση με τον άντρα της.
Συμβόλαια γάμου
Γραπτά τεκμήρια, που επιβεβαίωναν το γάμο, ανέφεραν λεπτομερώς, ποια πράγματα ανήκαν στη σύζυγο αλλά και αυτά που έδινε ο σύζυγος. Αυτά τα συμβόλαια γάμου έμοιαζαν πολύ με τα σύγχρονα προγαμιαία συμβόλαια. Καθόριζαν επίσης την «τιμή» της νύφης (ένα είδος αντίστροφης προίκας), ανέφεραν δηλαδή, τι θα πληρωνόταν στη σύζυγο εάν ο σύζυγος τη χώριζε. Η συμφωνία υπογράφονταν παρουσία μαρτύρων και ήταν το μόνο στοιχείο, που «κατέγραφε» το γάμο μεταξύ δύο ατόμων.
Διαζύγιο στην Αρχαία Αίγυπτο
- Η διαδικασία του διαζυγίου στην αρχαία Αίγυπτο ήταν σχετικά εύκολη. Εάν ο σύζυγος ή η σύζυγος ήθελαν να τερματίσουν το γάμο, μπορούσαν να το κάνουν χωρίς νομική εμπλοκή. Έπρεπε απλά, να δηλώσουν την επιθυμία τους να χωρίσουν ενώπιον μαρτύρων και ο γάμος έληγε. Τα υπάρχοντα μοιράζονταν όπως προέβλεπε η προγαμιαίο συμφωνία και αν υπήρχαν παιδιά, ανήκαν στη μητέρα.
- Δεν υπήρχε πραγματικό στίγμα, που να σχετίζεται με το διαζύγιο στην αρχαία αιγυπτιακή κοινωνία. Θεωρούσαν, ότι ήταν προς το συμφέρον και των δύο μερών, αν ήταν δυστυχισμένοι. Ο σύζυγος συνήθως υποχρεούνταν, να καταβάλει υποστήριξη στη σύζυγο μέχρι να ξαναπαντρευτεί. Η κατηγορία όμως της απιστίας, θα στερούσε από τη γυναίκα από τα δικαιώματά της μετά το διαζύγιο.
Γενικά, ο έρωτας και ο γάμος ήταν κάτι, που οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι έπαιρναν πολύ σοβαρά. Το αντιμετώπιζαν σαν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής, απαραίτητο για τη συνέχεια της και ως κάτι που έπρεπε να τιμούν και να σεβονται. Επιπλέον, οι σύζυγοι θεωρούνταν ίσοι στα μάτια του νόμου και της κοινωνίας.
Έτσι, ενώ η αγάπη δεν ήταν πάντα ο πρωταρχικός λόγος για να παντρευτούν δυο άνθρωποι, στην πορεία, διαμόρφωνε τις περισσότερες φορές, μακροχρόνιες και υγιείς σχέσεις.
Πηγή: www.historydefined.net
