Οι νάρκισσοι και χειριστικοί άνθρωποι είναι συχνά χαρισματικοί, ευγενικοί και πειστικοί — τουλάχιστον στην αρχή. Χρησιμοποιούν τη γοητεία, τις λέξεις ή το συναίσθημα για να αποκτήσουν έλεγχο πάνω στους άλλους, χωρίς να φαίνεται ξεκάθαρα η πρόθεσή τους. Το να μάθετε να αναγνωρίζετε τα σημάδια του χειρισμού μπορεί να σας προστατεύσει από σχέσεις που φθείρουν την ψυχική σας ισορροπία και αυτοεκτίμηση.
1. Παρουσιάζονται ως «θύματα»
Ένα από τα πρώτα σημάδια είναι όταν κάποιος παίζει συνεχώς τον ρόλο του αδικημένου. Οι χειριστικοί άνθρωποι αφηγούνται ιστορίες που προκαλούν λύπηση ή ενοχές, ώστε να τραβήξουν τη συμπάθεια και να σας κάνουν να νιώθετε υποχρεωμένοι να τους βοηθήσετε ή να τους δικαιολογήσετε.
2. Κάνουν υπερβολικά κομπλιμέντα στην αρχή
Σας αποθεώνουν, σας «ανεβάζουν» στα ύψη και σας κάνουν να αισθάνεστε ξεχωριστοί — όχι απαραίτητα επειδή το πιστεύουν, αλλά για να σας κερδίσουν γρήγορα. Η υπερβολική γοητεία είναι συχνά εργαλείο επιρροής, όχι ειλικρίνεια.
3. Σας κάνουν να αμφιβάλλετε για τον εαυτό σας
Αν μετά από λίγα λεπτά κουβέντας αρχίζετε να αναρωτιέστε αν έχετε κάνει κάτι λάθος ή αν υπερβάλλετε, μπορεί να βρίσκεστε απέναντι σε έναν άνθρωπο που χρησιμοποιεί το λεγόμενο “gaslighting” — μια τεχνική που σας κάνει να αμφισβητείτε τη μνήμη και την κρίση σας.
4. Αποφεύγουν την ευθύνη
Οι χειριστικοί σπάνια αναλαμβάνουν ευθύνες. Αντίθετα, μεταθέτουν το φταίξιμο σε άλλους ή σε «συνθήκες». Θα τους ακούσετε συχνά να λένε φράσεις όπως «δεν είναι δικό μου λάθος» ή «εσύ με έκανες να το κάνω».
5. Χρησιμοποιούν την ενοχή ως όπλο
Αν νιώθετε τύψεις χωρίς να υπάρχει σαφής λόγος, ίσως κάποιος σας κάνει συναισθηματικό εκβιασμό. Οι χειριστικοί ξέρουν να προκαλούν ενοχές για να πετύχουν αυτό που θέλουν — με τρόπο ήσυχο αλλά αποτελεσματικό.
6. Ελέγχουν τη συζήτηση
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό είναι η προσπάθειά τους να κατευθύνουν τη συζήτηση εκεί όπου τους συμφέρει. Αποφεύγουν ερωτήσεις που τους φέρνουν σε δύσκολη θέση και στρέφουν το ενδιαφέρον πάλι πάνω τους, διατηρώντας τον έλεγχο.
7. Σας κάνουν να αισθάνεστε «μικρότεροι»
Οι χειριστικοί άνθρωποι χρησιμοποιούν υποτιμητικές ή ειρωνικές παρατηρήσεις που πλήττουν σταδιακά την αυτοπεποίθησή σας. Μπορεί να το κάνουν “χαριτολογώντας”, όμως ο σκοπός τους είναι να αισθανθείτε εξαρτημένοι από τη δική τους επιβεβαίωση.
Οι χειριστικοί άνθρωποι δεν αποκαλύπτουν τον πραγματικό τους εαυτό από την αρχή — όμως τα σημάδια υπάρχουν. Αν κάτι μέσα σας “χτυπάει καμπανάκι”, εμπιστευτείτε τη διαίσθησή σας. Θέστε όρια, μην απολογείστε για όσα δεν σας αναλογούν και θυμηθείτε: η ειλικρινής επικοινωνία δεν σας κάνει να νιώθετε ενοχές, αλλά ελευθερία.
Πηγή: Harvard Health