Τα τελευταία χρόνια, η λέξη superfoods έχει μπει δυναμικά στη διατροφική μας καθημερινότητα. Από το goji berry και το acai μέχρι τη σπιρουλίνα και τους σπόρους chia, φαίνεται πως κάθε λίγους μήνες ένα νέο «θαυματουργό» τρόφιμο εμφανίζεται στις βιτρίνες των καταστημάτων υγιεινής διατροφής και στα social media. Όμως πόσο πραγματική είναι η αξία αυτών των τροφών και πόσο «μόδα»;
Τι είναι τα superfoods
Με τον όρο superfoods περιγράφονται τρόφιμα που είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και προσφέρουν πολλαπλά οφέλη στην υγεία. Συνήθως έχουν:
-
Υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνες και μέταλλα.
-
Ισχυρά αντιοξειδωτικά.
-
Πολυακόρεστα λιπαρά ή φυτικές ίνες.
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως δεν υπάρχει επίσημος επιστημονικός ορισμός για το τι θεωρείται superfood. Πρόκειται περισσότερο για έναν εμπορικό όρο που κέρδισε έδαφος στον χώρο της διατροφής και του marketing.
Παραδείγματα διάσημων superfoods
-
Goji berries: πλούσια σε αντιοξειδωτικά και βιταμίνη C.
-
Σπόροι chia: περιέχουν ωμέγα-3 λιπαρά και φυτικές ίνες.
-
Acai berry: δημοφιλές για την υψηλή περιεκτικότητα σε ανθοκυανίνες.
-
Σπιρουλίνα: άλγη με πρωτεΐνη και σίδηρο.
-
Κινόα: πηγή φυτικής πρωτεΐνης και απαραίτητων αμινοξέων.
-
Κουρκουμάς: περιέχει κουρκουμίνη με αντιφλεγμονώδη δράση.
Όλα τα παραπάνω έχουν επιστημονικά επιβεβαιωμένα οφέλη, αλλά το ερώτημα είναι αν πράγματι κάνουν τη μεγάλη διαφορά στην καθημερινή διατροφή.
Η υπερβολή του marketing
Πολλά superfoods προωθούνται ως «μαγικά» συστατικά που υπόσχονται απώλεια βάρους, καλύτερη μνήμη, ενέργεια και αντιγήρανση. Αν και περιέχουν σημαντικά θρεπτικά στοιχεία, κανένα τρόφιμο από μόνο του δεν μπορεί να μεταμορφώσει την υγεία μας.
Επιπλέον, η εισαγωγή τους από μακρινές χώρες αυξάνει την τιμή τους, κάνοντάς τα συχνά πολυτέλεια αντί για αναγκαιότητα. Αυτό δημιουργεί την αίσθηση μιας «μόδας» περισσότερο παρά μιας ρεαλιστικής διατροφικής ανάγκης.
Οι ελληνικές εναλλακτικές
Το ενδιαφέρον είναι ότι η ελληνική διατροφή είναι γεμάτη με τρόφιμα που έχουν αντίστοιχα –αν όχι περισσότερα– οφέλη:
-
Ελαιόλαδο: πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά και αντιοξειδωτικά.
-
Μέλι: με αντιμικροβιακές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
-
Ρόδι: γεμάτο πολυφαινόλες και βιταμίνη C.
-
Καρύδια: εξαιρετική πηγή ωμέγα-3.
-
Χόρτα και λαχανικά εποχής: πλούσια σε βιταμίνες, φυτικές ίνες και ιχνοστοιχεία.
Με λίγα λόγια, δεν χρειάζεται να ταξιδέψουμε μέχρι τη Λατινική Αμερική για να βρούμε «υπερτροφές». Η παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή κρύβει ήδη θησαυρούς.
Τα οφέλη στην πράξη
Η ένταξη superfoods στη διατροφή μπορεί να δώσει μια θρεπτική ώθηση, ειδικά σε όσους ακολουθούν απαιτητικό τρόπο ζωής. Για παράδειγμα:
-
Οι σπόροι chia μπορούν να ενισχύσουν την πρόσληψη φυτικών ινών.
-
Η σπιρουλίνα είναι χρήσιμη για όσους έχουν χαμηλά επίπεδα σιδήρου.
-
Ο κουρκουμάς συμβάλλει στη μείωση της φλεγμονής σε αθλητές.
Όμως, το μυστικό βρίσκεται στη συνολική ισορροπία της διατροφής και όχι στην εμμονή με ένα και μόνο συστατικό.
Μύθοι και αλήθειες για τα superfoods
-
Μύθος: τα superfoods λύνουν όλα τα προβλήματα υγείας.
-
Αλήθεια: προσφέρουν οφέλη, αλλά μόνο ως μέρος μιας συνολικής ισορροπημένης διατροφής.
-
Μύθος: είναι απαραίτητα για να ζήσεις υγιεινά.
-
Αλήθεια: μπορείς να καλύψεις όλες τις ανάγκες σου με τοπικά, καθημερινά τρόφιμα.
-
Μύθος: όσο πιο ακριβά, τόσο καλύτερα.
-
Αλήθεια: η θρεπτική αξία δεν συνδέεται πάντα με την τιμή.
Superfoods ή απλά καλή διατροφή;
Η ουσία είναι ότι τα superfoods έχουν θέση στο τραπέζι μας, αλλά δεν αποτελούν πανάκεια. Αντί να τα αντιμετωπίζουμε ως «μαγικά χάπια», καλύτερα να τα δούμε ως συμπλήρωμα μιας πλούσιας και ισορροπημένης διατροφής.
Εξίσου σημαντικό είναι να εμπιστευόμαστε τις παραδοσιακές τροφές της δικής μας κουλτούρας, που είναι και πιο οικονομικές και πιο εύκολα διαθέσιμες.
Τα superfoods δεν είναι απλώς μια μόδα· είναι τρόφιμα με πραγματική διατροφική αξία. Ωστόσο, η υπερπροβολή τους από το marketing πολλές φορές παραπλανά. Η αληθινή δύναμη για υγεία και ευεξία δεν κρύβεται σε εξωτικά berries ή σκόνες, αλλά στη συνέπεια μιας ισορροπημένης διατροφής που βασίζεται σε απλά, θρεπτικά και κυρίως τοπικά τρόφιμα.