Μπορείτε να εμπιστευτείτε πραγματικά αυτό που βλέπετε; Τα χρώματα που αντιλαμβάνεστε γύρω σας δεν είναι πάντα τόσο «αντικειμενικά» όσο νομίζετε. Η επιστήμη αποκαλύπτει ότι τα χρώματα είναι ψευδαισθήσεις του εγκεφάλου σας, δημιουργημένες από τον τρόπο που ερμηνεύετε το φως, το περιβάλλον και τα ερεθίσματα γύρω σας.
Πώς αντιλαμβανόμαστε τα χρώματα;
Το χρώμα δεν υπάρχει αυτόνομα. Είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης του φωτός με τα αντικείμενα και του τρόπου που ο εγκέφαλός σας μεταφράζει τις αντανακλάσεις. Οι αισθητήρες στον αμφιβληστροειδή σας ανιχνεύουν κύματα φωτός διαφόρων μηκών και τα στέλνουν ως πληροφορία στον εγκέφαλο, ο οποίος ερμηνεύει αυτές τις πληροφορίες… χρωματικά.
Η επίδραση του φωτισμού και του περιβάλλοντος
Η ίδια απόχρωση μπορεί να σας φαίνεται διαφορετική ανάλογα με το περιβάλλον, τη σκιά ή το φως. Γι’ αυτό άλλωστε κάποια φορέματα ή αντικείμενα «φαίνονται» μπλε σε κάποιους και άσπρα σε άλλους — όπως συνέβη με τη διάσημη διαφωνία για το “The Dress” που δίχασε το διαδίκτυο. Ο εγκέφαλός σας προσαρμόζει την αντίληψη του χρώματος με βάση το τι «υποθέτει» ότι συμβαίνει στον φωτισμό.
Τα χρώματα είναι προβλέψεις του εγκεφάλου
Η νευροεπιστήμη δείχνει ότι αυτό που βλέπετε είναι αποτέλεσμα πρόβλεψης και διόρθωσης από τον εγκέφαλό σας. Αν το φως «λέει» ένα πράγμα και το περιβάλλον ένα άλλο, ο εγκέφαλος επιλέγει ποια πληροφορία να εμπιστευτεί — και έτσι δημιουργείται η ψευδαίσθηση. Αυτός είναι και ο λόγος που οι οπτικές ψευδαισθήσεις με χρώμα μας εντυπωσιάζουν τόσο: μας δείχνουν ότι ο εγκέφαλος δεν καταγράφει, αλλά ερμηνεύει.
Η χρωματική εμπειρία είναι προσωπική
Το χρώμα είναι μια υποκειμενική εμπειρία, επηρεασμένη από τη φυσιολογία σας, τις προσλαμβάνουσες εικόνες, ακόμη και τα συναισθήματά σας. Κάτι που σε εσάς φαίνεται «έντονο κόκκινο», για κάποιον άλλον μπορεί να φαίνεται πιο σκούρο ή πιο ψυχρό. Δεν βλέπετε τον κόσμο «όπως είναι», αλλά όπως τον ερμηνεύει ο εγκέφαλός σας.
Η ψευδαίσθηση των χρωμάτων είναι μια απόδειξη του πόσο περίπλοκα και «ευφυή» είναι τα μάτια και ο εγκέφαλός σας. Βλέπετε πολύ περισσότερο απ’ ό,τι νομίζετε — αλλά και πολύ διαφορετικά από τους άλλους. Την επόμενη φορά που θα θαυμάσετε ένα τοπίο ή ένα έργο τέχνης, θυμηθείτε: δεν κοιτάτε απλώς χρώματα. Βιώνετε έναν προσωπικό, εγκεφαλικό διάλογο με το φως.
Πηγή: www.livescience.com