Το διάστημα εξακολουθεί να μας επιφυλάσσει εκπλήξεις, και το 3I/ATLAS είναι μία από τις πιο συναρπαστικές. Πρόκειται για ένα διαστρικό αντικείμενο — δηλαδή σώμα που δεν προέρχεται από το ηλιακό μας σύστημα, αλλά ήρθε από κάποιο μακρινό αστρικό σύνολο. Η ανακάλυψή του έχει κινήσει το ενδιαφέρον των επιστημόνων σε όλο τον κόσμο, καθώς αποτελεί το τρίτο γνωστό διαστρικό αντικείμενο που έχει εντοπιστεί ποτέ, μετά το διάσημο ‘Oumuamua (2017) και τον κομήτη 2I/Borisov (2019).
Τι γνωρίζουμε μέχρι τώρα
Το 3I/ATLAS εντοπίστηκε το 2025 από το ATLAS (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System), ένα σύστημα τηλεσκοπίων στη Χαβάη που έχει στόχο να ανιχνεύει αντικείμενα κοντά στη Γη. Αρχικά θεωρήθηκε ότι πρόκειται για έναν κλασικό κομήτη, όμως οι τροχιακοί υπολογισμοί αποκάλυψαν κάτι απρόσμενο: το σώμα δεν ακολουθεί ελλειπτική πορεία γύρω από τον Ήλιο, αλλά υπερβολική τροχιά, πράγμα που σημαίνει ότι προέρχεται εκτός του ηλιακού μας συστήματος.
Τα χαρακτηριστικά του
Οι πρώτες παρατηρήσεις δείχνουν ότι το 3I/ATLAS έχει:
- διάμετρο περίπου 200–300 μέτρα,
- έντονα μπλε χρώμα, που παραπέμπει σε πάγο και μεταλλικά στοιχεία,
- και ουρά σκόνης και αερίων, χαρακτηριστικό των κομητών.
Ωστόσο, η συμπεριφορά του δεν είναι απολύτως τυπική. Οι επιστήμονες της NASA και του ESA υποστηρίζουν ότι παρουσιάζει ακανόνιστη περιστροφή, ενώ η φωτεινότητά του μεταβάλλεται απότομα — στοιχεία που θυμίζουν το ‘Oumuamua, το οποίο είχε θεωρηθεί από κάποιους ερευνητές ακόμη και τεχνητής προέλευσης.
Γιατί είναι τόσο σημαντικό
Κάθε διαστρικό αντικείμενο που φτάνει στο ηλιακό μας σύστημα είναι μήνυμα από έναν άλλο κόσμο. Μελετώντας το 3I/ATLAS, οι αστρονόμοι μπορούν να μάθουν:
- από τι αποτελείται η ύλη εκτός του δικού μας συστήματος,
- πώς σχηματίζονται τα πλανητικά συστήματα γύρω από άλλους ήλιους,
- και αν υπάρχουν κοινά χημικά στοιχεία που ίσως σχετίζονται με την προέλευση της ζωής.
Το γεγονός ότι το 3I/ATLAS φαίνεται πιο δραστήριο και πιο “παγωμένο” από το ‘Oumuamua δίνει στους επιστήμονες μια μοναδική ευκαιρία να το παρατηρήσουν καθώς πλησιάζει και απομακρύνεται από τον Ήλιο.
Η προέλευση και το μέλλον του
Οι τρέχουσες αναλύσεις υποδεικνύουν ότι το αντικείμενο πιθανώς προήλθε από έναν μακρινό αστρικό δίσκο, ίσως στην κατεύθυνση του αστερισμού της Λύρας. Θα περάσει σχετικά κοντά στη Γη, αλλά χωρίς κανέναν κίνδυνο, και στη συνέχεια θα εξέλθει οριστικά από το ηλιακό μας σύστημα, συνεχίζοντας το ταξίδι του στο διαστρικό κενό.
Το 3I/ATLAS μας θυμίζει ότι το σύμπαν είναι γεμάτο ανεξερεύνητα μυστήρια. Κάθε τέτοια ανακάλυψη ανοίγει ένα μικρό παράθυρο σε κόσμους που βρίσκονται πέρα από τη φαντασία μας. Κι ενώ οι αστρονόμοι συνεχίζουν να το μελετούν με τα πιο ισχυρά τηλεσκόπια, το 3I/ATLAS ταξιδεύει σιωπηλά, κουβαλώντας μαζί του τα μυστικά ενός άλλου άστρου.
Πηγή: NASA