Η βιταμίνη Α είναι ένα από τα πιο ζωτικά θρεπτικά συστατικά για τον ανθρώπινο οργανισμό, καθώς παίζει ρόλο σε μια σειρά από κρίσιμες λειτουργίες που αφορούν την υγεία και την επιβίωση. Πρόκειται για λιποδιαλυτή βιταμίνη που αποθηκεύεται κυρίως στο ήπαρ και λαμβάνεται είτε μέσω της διατροφής, είτε με τη μορφή συμπληρωμάτων, όταν υπάρχει ανάγκη. Η σημασία της είναι πολυδιάστατη, καθώς συνδέεται τόσο με τη σωματική όσο και με τη νοητική υγεία.
Τα οφέλη της βιταμίνης Α για τον οργανισμό μας
Πρώτα απ’ όλα, η βιταμίνη Α είναι απαραίτητη για την όραση. Συμμετέχει στον σχηματισμό της ροδοψίνης, μιας πρωτεΐνης που επιτρέπει στα μάτια να προσαρμόζονται στο σκοτάδι. Η ανεπάρκειά της μπορεί να οδηγήσει σε νυχτερινή τύφλωση, ενώ σε πιο σοβαρές περιπτώσεις αυξάνει τον κίνδυνο μόνιμων βλαβών στον κερατοειδή. Παράλληλα, η βιταμίνη Α έχει καθοριστικό ρόλο στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Συμβάλλει στην ακεραιότητα των βλεννογόνων, που αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνας απέναντι σε παθογόνα μικρόβια.
Επιπλέον, είναι ουσιώδης για την ανάπτυξη και διαφοροποίηση των κυττάρων. Στα παιδιά, η ανεπάρκεια βιταμίνης Α συνδέεται με καθυστέρηση στην ανάπτυξη και αυξημένη ευπάθεια σε λοιμώξεις. Στους ενήλικες, μπορεί να επηρεάσει την αναπαραγωγική υγεία και τη λειτουργία του δέρματος, καθώς συμμετέχει στην ανανέωση των επιθηλιακών ιστών.
Πού εντοπίζεται και πώς απορροφάται;
Η βιταμίνη Α βρίσκεται σε δύο βασικές μορφές: τη ρετινόλη, που εντοπίζεται σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης όπως το συκώτι, τα γαλακτοκομικά και τα ψάρια, και τα καροτενοειδή, που προέρχονται από φυτικές πηγές, όπως το καρότο, η γλυκοπατάτα, η κολοκύθα και τα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Ο οργανισμός μετατρέπει τα καροτενοειδή σε βιταμίνη Α, ανάλογα με τις ανάγκες του.
Ωστόσο, η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Α, κυρίως από συμπληρώματα, μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα με συμπτώματα όπως ναυτία, ζάλη, πονοκέφαλο και σε σοβαρές περιπτώσεις ηπατική βλάβη. Για τον λόγο αυτό, συνιστάται η πρόσληψη μέσα από μια ισορροπημένη διατροφή, όπου η βιταμίνη Α παρέχεται σε φυσικές και ασφαλείς ποσότητες.
Πηγή: Healthline