Είναι τα τραγούδια που ξέρεις, χωρίς να αναγνωρίζεις συνειδητά ότι τα ξέρεις. Βρίσκονται σε αδράνεια στο πίσω μέρος του μυαλού σας μέχρι να τα χρειαστείτε, όταν εμφανίζονται στη γλώσσα σας με μελωδίες και στίχους που θυμάστε στην εντέλεια. Σίγουρα μέσα από την μεγάλη λίστα και ποικιλία των παραδοσιακών τραγουδιών, τουλάχιστον ένα από αυτά θα σας είναι οικείο, έστω και σαν μια μακρινή παιδική ανάμνηση.
Σε έναν κόσμο όμως, που κυριαρχείται από την ποπ μουσική, υπάρχει ακόμα θέση για την παραδοσιακή μουσική; Είναι εύκολο να αναρωτηθεί κανείς, εάν η παραδοσιακή μουσική κινδυνεύει να εξαφανιστεί εντελώς από τη σύγχρονη μνήμη, και να αντικατασταθεί από πιο μοντέρνα τραγούδια. Οι λαοί βέβαια καταγράφουν πλέον και προσπαθούν να διατηρήσουν τα δημοτικά τους τραγούδια.
Μήπως άραγε επειδή η παραδοσιακή μουσική, είναι καταδικασμένη να υπάρχει μόνο μέσα σε αυτές τις παρτιτούρες ως ιστορική μαρτυρία ενός νεκρού είδους;
Το ότι δεν ακούγεται συχνά και δεν παίζεται στα ραδιόφωνα, αυτό δεν σημαίνει ότι η παραδοσιακή μουσική δεν έχει θέση στην κοινωνία. Τα δημοτικά τραγούδια καθόρισαν πολιτισμούς σε όλη την ιστορία και συνεχίζουν να το κάνουν. Και το πιο σημαντικό, έχουν αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου.
Τι κάνει ένα τραγούδι παραδοσιακό;
Το 1955, το «Διεθνές Συμβούλιο Λαϊκής Μουσικής», καθόρισε τα χαρακτηριστικά, που συνθέτουν ένα παραδοσιακό τραγούδι: ένα δημοτικό τραγούδι είναι ένα τραγούδι, που είχε περάσει προφορικά, που «εξελίχτηκε σε μια ξεχωριστή οντότητα από τη «λαϊκή» και την «έντεχνη» μουσική» και που «απορροφήθηκε… στην άγραφη ζωντανή παράδοση μιας κοινότητας».
Ένας άλλος ορισμός, από τον Samuel Forcucci, μπαίνει σε ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες:
- Τα δημοτικά τραγούδια αντιπροσωπεύουν τις μουσικές εκφράσεις του απλού λαού.
- Αυτά τα τραγούδια δεν έχουν συντεθεί επειδή δεν είναι έργα ικανών, επαγγελματιών μουσικών. Είναι πιο ακριβές να πούμε ότι έχουν δημιουργηθεί παρά έχουν συντεθεί.
- Αυτά τα τραγούδια είναι συνήθως προϊόν ενός αγνώστου προσώπου ή ομάδας προσώπων.
- Οι λέξεις των στίχων των δημοτικών τραγουδιών είναι συνήθως στην απλή καθομιλουμένη γλώσσα, για να αντικατοπτρίζουν τα σχήματα λόγου και τις εκφράσεις ενός συγκεκριμένου λαού ή περιοχής.
- Αυτά τα τραγούδια είναι άκρως τραγουδίσιμα, κυρίως επειδή παρουσιάστηκαν αρχικά προφορικά αντί να έχουν ηχογραφηθεί.
- Τα δημοτικά τραγούδια είναι απλά δομημένα, τόσο μουσικά όσο και λεκτικά. Είναι η αφέλειά τους, που τους δίνει τη γοητεία τους.
- Αυτά τα τραγούδια μπορούν να ερμηνευτούν αποτελεσματικά χωρίς τη συνοδεία οργάνων.
Αν και κάθε ορισμός είναι λίγο διαφορετικός, υπάρχουν μερικά κοινά στοιχεία:
- Πρώτα από όλα, ένα παραδοσιακό τραγούδι πρέπει να είναι απλό. Για να γίνει ένα τραγούδι μέρος μιας κουλτούρας, πρέπει να το τραγουδήσει ο μέσος άνθρωπος.
- Πρέπει επίσης να είναι αρκετά απλό για να το θυμόμαστε εύκολα, αν βασίζεται στην προφορική μετάδοση.
- Να αποδείξει τη διαχρονικότητά του και να γίνει κομμάτι μιας κοινότητας. Οποιοδήποτε τραγούδι μπορεί να γίνει κομμάτι ή και σύμβολο μιας κοινότητας για λίγο, αλλά το να περνάει από γενιά σε γενιά είναι αυτό που κάνει τη διαφορά.
Η παραδοσιακή μουσική είναι ένα οικείο είδος, που συνήθως δεν προορίζεται για τεράστιες αίθουσες συναυλιών ή το ραδιόφωνο, επομένως είναι εύκολο να παραβλέψουμε την αξία του ή ακόμα και να ξεχάσουμε την ύπαρξή του. Ωστόσο, είναι βγαλμένο από την καρδιά κάθε κοινωνίας και αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής της ταυτότητας.
Από την καθημερινότητα μέχρι την πολιτική και την ιστορία ενός τόπου, η παραδοσιακή μουσική παίζει τεράστιο ρόλο στην κοινωνία. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ενωτική δύναμη, μια μορφή διαμαρτυρίας ή προπαγάνδας, εργαλείο διδασκαλίας και, ίσως το πιο σημαντικό, για να εκφράσει συναισθήματα και την ταυτότητα και μοναδικότητα ενός τόπου.
Η παραδοσιακή μουσική συχνά επιβιώνει για αιώνες, καταγράφοντας την ιστορία καθώς και επηρεάζοντας την ανεπαίσθητα αρκετές φορές. Είναι ένα είδος, που αν και συχνά υποτιμάται, μπορεί να αλλάξει τις καρδιές και τα μυαλά – και να τα ενώσει – έτσι θα είναι πάντα χρήσιμο κοινωνικά, πολιτικά (είτε για καλό είτε για κακό) καθώς και προσωπικά.
Πηγή: the-artifice.com
