ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
SOCIAL MEDIA
ΠΑΡΑΞΕΝΑ
Prefer
No Result
View All Result
Prefer
No Result
View All Result
Home Σκέψεις

Το παράδοξο της «Λευκής Αρκούδας»

Κατερίνα Κοσμά από Κατερίνα Κοσμά
04/03/2023
σε Σκέψεις
A A
το πείραμα της λευκής αρκούδας
Share on FacebookShare on Twitter
ADVERTISEMENT

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ, γιατί όταν αντιστεκόμαστε στις αρνητικές σκέψεις, αυτές γίνονται περισσότερο ισχυρές;

Φέρτε στο μυαλό σας γεγονότα, που σας εκνεύρισαν ή σας προκάλεσαν θλίψη. Θα θέλατε πολύ να τα ξεχάσετε και να πάτε παρακάτω. Ο περίγυρος σας, σας βομβαρδίζει με συμβουλές: «μην το σκέφτεσαι», «δεν αξίζει τον κόπο», «βγάλτο απ’το μυαλό σου».

ADVERTISEMENT

Στην πράξη όμως δεν είναι τόσο εύκολο – θέλετε αλλά δεν μπορείτε!

Η διαδικασία αυτή είναι γνωστή στην ψυχολογία ως «Το παράδοξο της Λευκής Αρκούδας» και δείχνει, ότι η προσπάθεια καταστολής μιας σκέψης, είναι πιθανό να την κάνει πιο επίμονη και πιο παρεμβατική.

Αν σας ζητήσουν, να προσπαθήσετε να ΜΗΝ σκέφτεστε για ένα χρονικό διάστημα μία λευκή αρκούδα, θα δυσκολευτείτε. Θα δυσκολευτείτε το ίδιο, αν στη θέση της λευκής αρκούδας είναι ένας ροζ ελέφαντας ή ένα μπλε φορτηγό για παράδειγμα.

ADVERTISEMENT

Το θέμα απασχολεί πολλούς ανθρώπους, ίσως επειδή οι σκέψεις, που συχνά θέλουμε να αποφύγουμε δεν είναι τόσο «ακίνδυνες» όσο οι λευκές αρκούδες ή οι ροζ ελέφαντες—μπορεί να περιλαμβάνουν οδυνηρές αναμνήσεις, αρνητικά συναισθήματα ή άλλες δύσκολες καταστάσεις.

«Προσπαθήστε να θέσετε για τον εαυτό σας αυτό το καθήκον: να μην σκέφτεστε μια πολική αρκούδα και θα δείτε ότι το καταραμένο θα έρχεται στο μυαλό κάθε λεπτό». Το απόσπασμα αυτό, προέρχεται από το “Winter Notes on Summer Impressions”, του Fyodor Dostoevsky. Αλλά η έρευνα, που απέδειξε, ότι αυτό πράγματι ισχύει, ήρθε έναν αιώνα αργότερα, από τον Daniel Wegner, PhD.

Το πείραμα του Wegner

Ο Wegner, αποφάσισε να δοκιμάσει την υπόθεση του παραπάνω αποσπάσματος με ένα απλό πείραμα:

Ζήτησε από τους συμμετέχοντες να εκφράσουν λεκτικά τη ροή της σκέψης τους για πέντε λεπτά, ενώ προσπαθούσαν να μην σκεφτούν μια λευκή αρκούδα.

Αν ερχόταν στο μυαλό τους μια λευκή αρκούδα, έπρεπε να χτυπήσουν ένα κουδούνι. Παρά τις ρητές οδηγίες για την αποφυγή του, οι συμμετέχοντες σκέφτηκαν μια λευκή αρκούδα περισσότερες από μία φορές το λεπτό, κατά μέσο όρο.

Στη συνέχεια, ο Βέγκνερ ζήτησε από τους συμμετέχοντες να κάνουν το ίδιο, αλλά αυτή τη φορά, να προσπαθήσουν να σκεφτούν μια λευκή αρκούδα. Οι συμμετέχοντες σκέφτηκαν μια λευκή αρκούδα ακόμη πιο συχνά από μια διαφορετική ομάδα συμμετεχόντων, στους οποίους είχαν πει από την αρχή να σκέφτονται λευκές αρκούδες.

Τα αποτελέσματα

Η «καταστολή» της σκέψης (το -μη σκεφτείτε την αρκούδα δηλαδή-), την έκανε να «αναπηδήσει» ακόμη πιο έντονα στο μυαλό των συμμετεχόντων αργότερα.

Η Θεωρία Της Ειρωνικής Διεργασίας

Η έρευνα του Wagner, που δημοσιεύτηκε στο “Journal of Personality and Social Psychology” το 1987, ξεκίνησε ένα εντελώς νέο πεδίο μελέτης για την καταστολή της σκέψης. Και ναι, οι σκέψεις μας ενίοτε, μας «εμπαίζουν» και μας «ειρωνεύονται».

Ο Wegner, ανέπτυξε τη θεωρία του για τις «ειρωνικές διεργασίες» για να εξηγήσει, γιατί είναι τόσο δύσκολο να περιορίσουμε τις ανεπιθύμητες σκέψεις.

Βρήκε στοιχεία, ότι όταν προσπαθούμε να μην σκεφτούμε κάτι, ένα μέρος του μυαλού μας αποφεύγει την απαγορευμένη σκέψη, αλλά ένα άλλο μέρος «ελέγχει» κάθε τόσο, για να βεβαιωθεί ότι η σκέψη δεν έρχεται – επομένως, «τι ειρωνεία την φέρνει ξανά και ξανά στο μυαλό.

Υπάρχει τρόπος να αποφύγετε ανεπιθύμητες σκέψεις;

Η Karen Young λέει το εξής για την αντικατάσταση των σκέψεων:

«Στο πολύτιμο κεφάλι μας, υπάρχει συγκεκριμένος χώρος, που μπορούν να καταλάβουν οι σκέψεις μας. Αυτός ο χώρος μπορεί να καταληφθεί με αρνητικές σκέψεις ή θετικές σκέψεις ή και με τα δύο. Όσο περισσότερες αρνητικές σκέψεις υπάρχουν, τόσο λιγότερες θετικές θα υπάρχουν-Τα καλά νέα είναι ότι λειτουργεί και με τον άλλο τρόπο – όσο περισσότερες θετικές σκέψεις υπάρχουν, τόσο λιγότερος χώρος υπάρχει για τις αρνητικές.»

Ωστόσο, αυτή δεν είναι μια παθητική διαδικασία.

Με άλλα λόγια, το να αποφασίσετε, τι θα πιάσει χώρο στον εγκέφαλό σας είναι μια διαδικασία, που απαιτεί χρόνο. Ακόμη και όταν έχετε αναπτύξει αυτή την ικανότητα, οι αρνητικές σκέψεις μπορεί να εξακολουθούν να εμφανίζονται κατά καιρούς, αλλά με περισσότερη εξάσκηση θα περάσουν από το μυαλό μας και θα φύγουν πιο γρήγορα.

Ο Wegner περιέγραψε κάποιες στρατηγικές, που μπορούν να βοηθήσουν για να «ξεκολλήσουν» οι λευκές αρκούδες από το μυαλό μας:

1. Επιλέξτε να σκεφτείτε ή να ασχοληθείτε με κάτι άλλο, που θα αποσπάσει την προσοχή σας και επικεντρωθείτε σε αυτό

Σε μια μελέτη, ο Wegner ζήτησε από τους συμμετέχοντες να σκεφτούν ένα κόκκινο Volkswagen αντί για μια λευκή αρκούδα. Διαπίστωσαν ότι όταν τους έδωσαν κάτι άλλο στο οποίο να επικεντρωθούν, τους βοήθησε να αποφύγουν τις ανεπιθύμητες λευκές αρκούδες.

2. Προσπαθήστε να αναβάλετε τη σκέψη

Κάποιες έρευνες έχουν βρει, ότι το να ζητάτε από τους ανθρώπους να αφιερώνουν απλώς μισή ώρα την ημέρα «για να ανησυχούν», τους επιτρέπει να αποφύγουν να ανησυχούν κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης ημέρας τους, είπε κ Wegner. Έτσι, την επόμενη φορά που θα έρθει μια ανεπιθύμητη σκέψη, πρότεινε, απλώς προσπαθήστε να πείτε στον εαυτό σας: «Δεν πρόκειται να το σκεφτώ μέχρι την επόμενη Τετάρτη».

3. Περιορίστε το multitasking

Μια μελέτη διαπίστωσε, ότι οι άνθρωποι με αυξημένο διανοητικό φορτίο παρουσιάζουν αυξημένο ποσοστό σκέψεων θανάτου—μια από τις πλέον ανεπιθύμητες σκέψεις για τους περισσότερους ανθρώπους.

4. Αποδοχή

«Αυτό είναι επώδυνο», σύμφωνα με τον Wegner, «αλλά μπορεί να λειτουργήσει». Εάν επιτρέψετε στον εαυτό σας να μάθει να «αποδέχεται» τις ανεπιθύμητες σκέψεις, τότε είναι λιγότερο πιθανό να παραμένετε προσκολλημένοι ή να επανέλθετε στις σκέψεις σας άλλες φορές.

5. Διαλογισμός και επίγνωση

Υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτές οι πρακτικές, που ενισχύουν τον νοητικό έλεγχο, μπορεί να βοηθήσουν τους ανθρώπους να αποφύγουν τις ανεπιθύμητες σκέψεις.

6. Καταγραφή

Όταν καταγράφουμε τις σκέψεις μας σε ένα κομμάτι χαρτί, μπορούμε να τις κατανοήσουμε ευκολότερα. Γίνονται πιο σαφείς και είναι πιο εύκολο να τις αφομοιώσουμε και να τις επεξεργαστούμε.

7. Αναδιατύπωση-Γνωστική Αναδόμηση

Αναδιατυπώνουμε, αντικαθιστούμε ή αλλάζουμε πλαίσιο στις ανεπιθύμητες σκέψεις, με στόχο να αλλάξουμε την οπτική και τον τρόπο που τις ερμηνεύουμε-χωρίς όμως να αγνοούμε την πραγματικότητα. Ο τρόπος που δίνουμε «νόημα» στις σκέψεις, επηρεάζει τον τρόπο που αισθανόμαστε και που ενεργούμε.

Συμπέρασμα:

Είτε μας λένε “μη σκέφτεστε μια λευκή αρκούδα ή ένα ροζ ελέφαντα” είτε οποιαδήποτε άλλη εικόνα-αυτή η ψυχολογική διαδικασία-αυξάνει την πιθανότητα, να σκεφτούμε αυτό που ΔΕΝ θέλουμε να σκεφτούμε. Αυτή είναι η θεωρία της ειρωνικής διαδικασίας.

Όλοι κάνουμε σκέψεις συνέχεια. Όταν βιώνουμε μια ενοχλητική σκέψη, το ένστικτο μας, μας λέει να προσπαθήσουμε να την απωθήσουμε από τον εγκέφαλό μας ή να την αγνοήσουμε επειδή είναι ανεπιθύμητη και μερικές φορές επιβλαβής. Στην πραγματικότητα όμως, όσο περισσότερο προσπαθούμε να μην σκεφτόμαστε κάτι, τόσο περισσότερο «κολλάει» στο μυαλό μας.

Όπως αναφέρει η Karen Young:

«Εμείς οι άνθρωποι είμαστε σχεδιασμένοι να δίνουμε περισσότερη προσοχή στις απειλές και στις αρνητικές πληροφορίες παρά στις θετικές πληροφορίες. Αυτό συμβαίνει, γιατί για την επιβίωσή μας, είναι πιο σημαντικό να γνωρίζουμε τα πράγματα, που θα μπορούσαν να μας βλάψουν παρά τα πράγματα, που θα μπορούσαν να μας κάνουν ευτυχισμένους».

Βέβαια, αντί να καταπιέζετε τις αρνητικές σκέψεις, είναι πιο υγιές να αναγνωρίζετε το συναίσθημα πίσω από αυτές για να μπορέσετε να δράσετε.

Να διευκρινίσουμε– δε γίνεται «να είσαι πάντα θετικός». Μπορείτε όμως να παρατηρήσετε τις σκέψεις σας, να αποφασίσετε αν είναι ρεαλιστικές ή/και χρήσιμες και αν όχι, αποφασίστε να κάνετε ένα ξεκαθάρισμα στις σκέψεις σας. Η δοκιμή των διαφορετικών στρατηγικών μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε ποια λειτουργεί καλύτερα για εσάς.

Πηγή: bigthink.com, www.apa.org, anchoredhopetherapy.com

Ετικέτες: ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Σχετικά άρθρα

σχέσεις ζευγάρι
Σκέψεις

Η διαφορά μεταξύ αιτήματος, ορίων και τελεσίγραφου σε μία σχέση

από Prefer Team
28/03/2023

Αίτημα Όταν κάνουμε ένα αίτημα, ζητάμε από κάποιον άλλο να κάνει ή να μην κάνει κάτι, σύμφωνα με τις δικές μας ανάγκες....

Περισσότερα
κριτική σκέψη
Σκέψεις

Κριτική αγνόηση: Μία δικλείδα ασφαλείας στο διαδικτυακό χάος

από Prefer Team
21/03/2023

Όταν η κριτική σκέψη δεν είναι αρκετή, για να νικήσουμε την πληθώρα πληροφοριών, πρέπει να εκπαιδευτούμε στην «κριτική αγνόηση» Το διαδίκτυο είναι...

Περισσότερα
Imposter Syndrome
Σκέψεις

Μήπως νιώθετε απατεώνας; 

από Κατερίνα Κοσμά
20/03/2023

Το σύνδρομο του Απατεώνα (Impostor Syndrome), αναφέρεται στην εσωτερική ψυχολογική εμπειρία, του να νιώθεις «ψεύτικος» σε κάποιο τομέα της ζωής σου -...

Περισσότερα
αρνητικές σκέψεις
Σκέψεις

Πώς θα ελέγξεις τις αρνητικές σου σκέψεις

από Prefer Team
15/03/2023

Συμβαίνει σε όλους μας. Ενώ προχωράει ευχάριστα η καθημερινότητά σου, ξαφνικά, μια σκέψη πετάγεται από το πουθενά στο μυαλό σου: «Μήπως κάνω...

Περισσότερα
φαινόμενο Πυγμαλίων
Σκέψεις

Το φαινόμενο του Πυγμαλίωνα: Πως οι υψηλές προσδοκίες επηρεάζουν την απόδοση

από Κατερίνα Κοσμά
12/03/2023

Το φαινόμενο Πυγμαλίων, είναι ένας ψυχολογικός όρος, που περιγράφει την επίδραση θετικών ή αρνητικών προσδοκιών στην απόδοση ενός ατόμου ή μιας ομάδας....

Περισσότερα
η αλήθεια
Σκέψεις

Η αλήθεια είναι σαν το κρεμμύδι

από Prefer Team
10/03/2023

Από την αυγή της φιλοσοφικής γνώσης, η ύπαρξη της αλήθειας έχει συζητηθεί. Όλοι μιλάμε για την αλήθεια. Όλοι ζητάμε την αλήθεια. Το...

Περισσότερα
ADVERTISEMENT

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ξηροί καρποί διατροφική αξία
Διατροφή

Η διατροφική αξία των ξηρών καρπών

7 ώρες πριν
αταίριαστοι ζωδιακοί συνδυασμοί
Lifestyle

Αυτά είναι οι πιο αταίριαστοι ζωδιακοί συνδυασμοί

9 ώρες πριν
tips για πλυντήριο
Lifestyle

Πράγματα που δεν πρέπει να βάζετε στο πλυντήριο

10 ώρες πριν
Σαξόφωνο jazz
Μουσική

Η ιστορία πίσω από τη μελωδία της Jazz μουσικής

10 ώρες πριν
αρέσει το ποδόσφαιρο στις γυναίκες;
Lifestyle

Γιατί οι γυναίκες δεν αγαπούν το ποδόσφαιρο

1 ημέρα πριν
ADVERTISEMENT
Prefer

Γιατί όλα είναι θέμα προτίμησης.

Follow Us

ADVERTISEMENT

Τελευταία

ξηροί καρποί διατροφική αξία

Η διατροφική αξία των ξηρών καρπών

01/04/2023
αταίριαστοι ζωδιακοί συνδυασμοί

Αυτά είναι οι πιο αταίριαστοι ζωδιακοί συνδυασμοί

01/04/2023
tips για πλυντήριο

Πράγματα που δεν πρέπει να βάζετε στο πλυντήριο

01/04/2023
Σαξόφωνο jazz

Η ιστορία πίσω από τη μελωδία της Jazz μουσικής

01/04/2023

Kατηγορίες

  • DIY
  • Lifestyle
  • Media
  • Travel
  • Διατροφή
  • Επιχειρήσεις
  • Εργασία
  • Ιστορία
  • Ιστορίες από τον έβδομο όροφο
  • Μουσική
  • Παράξενα
  • Πολιτισμός
  • Σκέψεις
  • Στήλες
  • Τεχνολογία
  • Υγεία
  • Φαγητό
  • Χωρίς κατηγορία

Ετικέτες

HOLLYWOOD SKINCARE SOCIAL MEDIA TIKTOK ΑΓΧΟΣ ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ ΑΠΟΞΗΡΑΜΕΝΑ ΦΡΟΥΤΑ ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΙΤΑ ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ ΖΩΔΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΜΟΔΑ ΝΙΑΣΙΝΑΜΙΔΗ ΞΗΡΟΙ ΚΑΡΠΟΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΚΥΛΟΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΑΞΙΔΙΑ ΤΕΧΝΗ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΥΠΝΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
  • About
  • Διαφήμιση
  • Όροι χρήσης
  • Πολιτική απορρήτου

© 2023 prefer.gr - Powered by Pavla SA.

No Result
View All Result
  • Home
  • Lifestyle
  • Travel
  • Διατροφή
  • Υγεία
  • Τεχνολογία
  • Μουσική
  • Media
  • DIY
  • Σκέψεις
  • Φαγητό
  • Παράξενα

© 2023 prefer.gr - Powered by Pavla SA.