Η χρήση των κινητών τηλεφώνων έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας — από την εργασία και την επικοινωνία, μέχρι την ψυχαγωγία. Ωστόσο, η συνεχής εστίαση στην οθόνη δεν είναι αθώα, καθώς επηρεάζει σταδιακά την όραση και τη συνολική υγεία των ματιών μας.
Η κόπωση των ματιών και το “ψηφιακό σύνδρομο όρασης”
Η μακροχρόνια χρήση οθονών προκαλεί αυτό που οι οφθαλμίατροι ονομάζουν ψηφιακό σύνδρομο όρασης. Πρόκειται για ένα σύνολο συμπτωμάτων που περιλαμβάνει θολή όραση, πονοκεφάλους, ξηρότητα, κάψιμο και δυσκολία στην εστίαση.
Η αιτία βρίσκεται στο ότι, όταν κοιτάμε μια οθόνη, ανοιγοκλείνουμε τα βλέφαρα έως και 60% λιγότερο, με αποτέλεσμα η δακρυϊκή μεμβράνη να μην ενυδατώνει σωστά το μάτι. Επίσης, η συνεχής προσπάθεια εστίασης σε κοντινή απόσταση κουράζει τους μυς των ματιών, οδηγώντας σε έντονη καταπόνηση, ειδικά μετά από πολλές ώρες εργασίας ή χρήσης μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Το μπλε φως και οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις
Οι οθόνες LED και OLED εκπέμπουν μπλε φως υψηλής ενέργειας, το οποίο, σύμφωνα με έρευνες, μπορεί να επηρεάσει τα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς και να επιταχύνει τη γήρανσή τους. Αν και οι επιπτώσεις του δεν είναι άμεσα ορατές, η μακροχρόνια έκθεση θεωρείται πιθανός παράγοντας για την ανάπτυξη εκφυλιστικών παθήσεων, όπως η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.
Επιπλέον, το μπλε φως διαταράσσει τον κιρκαδικό ρυθμό, μειώνοντας την παραγωγή μελατονίνης και προκαλώντας διαταραχές ύπνου. Η συνήθεια να κοιτάμε το κινητό λίγο πριν κοιμηθούμε δυσκολεύει τον οργανισμό να «χαλαρώσει», επηρεάζοντας όχι μόνο τα μάτια, αλλά και τη γενικότερη ευεξία μας.
Πώς να προστατεύσουμε την όρασή μας
Η πρόληψη είναι απλή, αρκεί να την κάνουμε συνήθεια. Οι ειδικοί συστήνουν τον κανόνα 20-20-20: κάθε 20 λεπτά, απομακρύνουμε το βλέμμα από την οθόνη και κοιτάμε κάτι σε απόσταση 20 ποδιών (περίπου 6 μέτρα) για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα.
Επίσης, είναι σημαντικό να:
-
Ρυθμίζουμε τη φωτεινότητα της οθόνης ώστε να ταιριάζει με το φως του περιβάλλοντος.
-
Χρησιμοποιούμε φίλτρα μπλε φωτός ή ειδικά γυαλιά με προστατευτικούς φακούς.
-
Διατηρούμε σωστή στάση σώματος και απόσταση 40–50 εκ. από την οθόνη.
Η συνειδητή χρήση των συσκευών μας μπορεί να μειώσει σημαντικά τις επιπτώσεις στην όραση — χωρίς να χρειαστεί να αποχωριστούμε την τεχνολογία που κάνει τη ζωή μας πιο εύκολη.
Δες στο βίντεο που ακολουθεί περισσότερα για το πώς η καθημερινή χρήση οθονών επηρεάζει τα μάτια και τι μπορούμε να κάνουμε για να τα προστατεύσουμε.