Στην αδιάκοπη επιδίωξη να μελετήσουμε τις περίπλοκες λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος, ένα αίνιγμα στέκεται ως απόδειξη της πολυπλοκότητας της ύπαρξής μας: ο ύπνος.
Ο ύπνος είναι ένα σημαντικό μέρος της καθημερινής μας ρουτίνας, καθώς ξοδεύουμε περίπου το ένα τρίτο της ζωής μας σε αυτόν και είναι εξίσου απαραίτητος με το νερό και το φαγητό. Από τον μεταβολισμό μέχρι κάθε νευρώνα του εγκεφάλου μας, ο ύπνος αποτελεί το Α και το Ω για την πνευματική και σωματική μας υγεία. Σε αυτό το άρθρο, θα εξερευνήσουμε το σκοπό του ύπνου και τους λόγους που τον καθιστούν μια ζωτικής σημασίας διαδικασία.
Ύπνος και κυκλοφορικό σύστημα
Όταν κοιμόμαστε, η αρτηριακή πίεση και ο καρδιακός ρυθμός πέφτουν. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, το παρασυμπαθητικό μας σύστημα ελέγχει το σώμα μας και η καρδιά μας δε λειτουργεί τόσο, όσο όταν είμαστε ξύπνιοι. Οι άνθρωποι που πάσχουν από διαταραχές ύπνου ή ξυπνούν συχνά κατά τη διάρκεια της νύχτας μπορεί να έχουν υψηλότερο κίνδυνο στα εξής:
- Στεφανιαία νόσο
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Παχυσαρκία
- Εγκεφαλικό
Εξοικονόμηση ενέργειας
Σύμφωνα με τη θεωρία διατήρησης της ενέργειας, χρειαζόμαστε ύπνο για να εξοικονομήσουμε ενέργεια. Ο ύπνος μας επιτρέπει να μειώσουμε τις θερμιδικές μας ανάγκες, δεδομένου ότι ξοδεύουμε μέρος του χρόνου μας λειτουργώντας σε χαμηλότερο μεταβολισμό. Αυτή η ιδέα υποστηρίζεται από τον τρόπο με τον οποίο μειώνεται ο μεταβολικός μας ρυθμός κατά τη διάρκεια του ύπνου. Έρευνες δείχνουν ότι 8 ώρες ύπνου μπορούν να παράγουν καθημερινή εξοικονόμηση ενέργειας 35 τοις εκατό!
Εγκεφαλική λειτουργία
Η θεωρία της πλαστικότητας του εγκεφάλου λέει ότι ο ύπνος απαιτείται για τη λειτουργία του εγκεφάλου. Συγκεκριμένα, επιτρέπει στους νευρώνες, τα νευρικά μας κύτταρα, να αναδιοργανωθούν. Όταν κοιμόμαστε, το γλυμφικό σύστημα του εγκεφάλου καθαρίζει τα απόβλητα από το κεντρικό νευρικό σύστημα και αφαιρεί τοξικά υποπροϊόντα, τα οποία συσσωρεύονται καθ ‘όλη τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό επιτρέπει στον εγκέφαλό μας να λειτουργεί σωστά όταν ξυπνάμε. Ο ύπνος επηρεάζει πολλές πτυχές της λειτουργίας του εγκεφάλου, όπως:
- Μάθηση
- Μνημονικό
- Δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων
- Δημιουργικότητα
- Λήψη αποφάσεων
- Συγκέντρωση
Συναισθηματική ευεξία
Ο ύπνος είναι απαραίτητος και για τη συναισθηματική υγεία. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, η εγκεφαλική δραστηριότητα αυξάνεται σε περιοχές που ρυθμίζουν το συναίσθημα, υποστηρίζοντας έτσι την υγιή λειτουργία του εγκεφάλου και τη συναισθηματική σταθερότητα.
Μεταβολισμός και ύπνος
Ο ύπνος επηρεάζει το βάρος μας ελέγχοντας τις ορμόνες της πείνας. Αυτές οι ορμόνες περιλαμβάνουν τη γκρελίνη, η οποία αυξάνει την όρεξη, και τη λεπτίνη, η οποία ενισχύει την αίσθηση πληρότητας μετά το φαγητό. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, η γκρελίνη μειώνεται επειδή χρησιμοποιούμε λιγότερη ενέργεια από ό, τι όταν είμαστε ξύπνιοι. Μάλιστα, μία πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι η χρόνια στέρηση ύπνου, μπορεί να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο:
- Παχυσαρκίας
- Μεταβολικού συνδρόμου
- Διαβήτη τύπου 2
Πηγές: www.healthline.com, www.nhlbi.nih.gov